1-7 Mayıs Bilişim Haftası
Her yıl Mayıs ayının ilk haftası (1-7 Mayıs) ülkemizde “Bilişim Haftası” olarak kutlanmaktadır. Bilişim, bilgi dünyası ile teknoloji dünyası arasındaki köprüyü kuran en önemli etkendir. Bu yüzden teknoloji ve internet hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Teknoloji, hayatımızın vazgeçilmezi olması ile birlikte “Teknoloji ve Davranışsal Bağımlılık” kavramını da beraberinde getirmiştir.
Teknoloji bağımlılığı nedir?
Bağımlılık kişinin kullandığı bir nesne veya yaptığı bir eylem üzerinde kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam sürememeye başlamasıdır. İnternet ve teknoloji bağımlılığı diğer bağımlılıklarda olduğu gibi kişinin bağımlısı olduğu teknolojik ürüne ulaşamadığında yoksunluk yaşadığı bir durum olarak tanımlanmaktadır.
Teknoloji bağımlılığının başladığını ya da başlamak üzere olduğunu aşağıdaki davranışlardan anlayabiliriz:
• Teknoloji (bilgisayar/tablet/telefon/internet/ sanal oyun) başında harcanan vaktin giderek artması
• Teknolojiden uzak kalınca huzursuzluk, uykusuzluk, öfke gibi yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması
• Ruhsal, sosyal, adli ya da bedensel bir sorun oluşturmasına rağmen teknolojinin kullanılmaya devam edilmesi
• Teknoloji başında geçirilen vakitle ilgili kontrolün kaybedilmesi
• Planlanandan daha fazla teknoloji karşısında kalınması
• Zamanının büyük çoğunluğunun fiilen ya da zihnen teknolojiyle geçirilmesi
• Teknolojinin, sorumlulukların (iş, okul, aile, bireysel temizlik gibi) yerine getirilmesine engel olması
Teknoloji bağımlılığının neden olduğu sorunlar
Fiziksel şikâyetler
·Gözlerde yanma
·Boyun kaslarında ağrı ve sertleşme
·Beden duruşunda bozukluk
·Elde uyuşukluk
·Halsizlik
Sosyal alanda görülen şikâyetler
·Akademik başarıda düşüş
·Kişisel, aile ve okul sorunları
·Zamanı idare etmede başarısızlık
·Uyku bozuklukları
·Yemek yememe
·Aktivitelerde azalma
·İnternet arkadaşları dışında izolasyon
Bağımlılığı kontrol altına alma yöntemleri
·Günlük internet kullanım saatlerini değiştirin.
·Haftalık internet kullanımı çizelgeleri hazırlayıp, uyulmasını sağlayın.
·Destek grupları ya da aile terapisi gibi yöntemleri hayata geçirin.
·Yapmayı isteyip de fırsat bulamadığı faaliyetleri bir deftere yazmasını sağlayın, internet kullanmak için yoğun istek duyduğunda yazdıklarından birini yapmasını isteyin.
Ne yapmalı?
- Çocuklarınız ile birlikte kitap okuyun.
- Çocuklarınızın gelişimine uygun oyunlar oynayın.
- Çocuklarınızı yetenek ve ilgi alanlarına uygun spor dallarına yönlendirin.
- Çocuğunuzun aile ilişkilerini destekleyin, aileyi bir araya getirecek aktivite planlayın.
- Çocuğunuzun bilgisayar kullanımını kontrol edin ve sanal ortamdaki arkadaşlarını tanıyın.
- Bilgisayarlarınızda güvenli internet uygulamalarının olmasına özen gösterin.
- Ø·Uzun süreli bilgisayar kullanan çocuğunuzu engelleyemiyorsanız mutlaka uzman yardımı alın.
- Bilgisayarı mutlaka aileniz ile zaman geçirdiğiniz odanıza koyun.
- İnternet ve bilgisayarı kullanmak için tün aile bireylerinin katıldığı kuralları belirleyip koyun ve bu kurallara herkesin uymasını sağlayın.
- İnternet kullanımında zararlı içeriğe ulaşımı engelleyen ve ailelere bu anlamda yardımcı olan filtreleme programları kullanılmadır.
- Aileler, çocuklarıyla okul ve arkadaş çevreleri hakkında sohbet etmelidir. Onları hoşlandıkları, ilgi duydukları konulardan bahsetmeye; kaygı ve sorunlarını konuşmaya, paylaşmaya teşvik etmelidir.
- Çocuklar ve gençler, bilgisayar ve internet dışında da hobi geliştirmeleri için teşvik edilmelidir.
- Çocuklardan ve gençlerden ailenin sorumluluklarını paylaşmaları için belirli görevleri yerine getirmeleri istenmelidir.
- Çocukların ve gençlerin yaşlarına uygun günlük kullanım sürelerine göre interneti kullanmalarına dikkat edilmelidir. Günlük kullanım süreleri birkaç zaman dilimine ayrılmalıdır.
- Günün belirli saatlerinde internette daha uzun süre geçiriliyorsa aynı zaman diliminde başka bir sosyal faaliyet belirlenmelidir.
- İnternet kullanımına ara verilecek zamanı hatırlatmak üzere alarm kurulmalı veya aile bireylerinden hatırlatmaları istenmelidir.
- İnternette harcanılan vakit nedeniyle yapılamayan etkinlikler listelenip bu etkinlikler planlanmalıdır.
Ne yapmamalı?
· Akıllı telefon/tablet vs. gibi aletleri çocukları teselli etmek, susturmak için asla kullanmayın.
· Çocukların kontrolsüz ve uzun süre internet kullanmasına izin vermeyin.
· Yemek ve çay saatlerinde bilgisayar başındaki çocuğa servis yapmayın, size katılmasını sağlayın.
· TV veya internet benzeri teknolojik alet merkezli ev düzeni kurmayın.
Davranışsal Bağımlılıklarla Mücadele Programı Farkındalık Çalışmaları
0-3 Yaş Grubu Çocuklar ve Teknolojik Cihazlar
1-3 Yaş Arası Çoçuklarla Ev İçlerinde yapılacak Uygulamalar
Bilişim Teknojileri Çocuk ve Gençlere Biyopsikososyal Gelişim Dönemlerine Etkisi
Bilişim Teknojilerinin ve İnternetin Bilinçli, Güvenli ve Etkin Kullanımı
Güvenli İnternet Bilgi Dolabı
Güvenli İnternet Kılavuzum
İnternet Aile Rehberi
İnternet ve Sosyal Medya Farkındalığı Bilinçli ve Güvenli Kullanım
İnterneti Nasıl Güvenli Kullanırız
İnternetin Güvenli Kullanımı İçin Anne-Babalara Öneriler
Sosyal Ağ Rehberi
Teknoloji ve İnternetin Etkin Kullanımı