02-08 OCAK VEREM PROPAGANDA HAFTASI; VEREMDEN KORKMA GEÇ KALMAKTAN KORK.
Ülkemizde verem hastalığı ile ilgili toplumun bilgilendirilmesi ve bu hastalığa karşı toplumun bütün kesimlerinin dikkatinin çekilmesi amacıyla her yıl Ocak ayının ilk Pazar günü ile başlayan hafta Verem Eğitim ve Propaganda Haftası olarak belirlenmiştir. Bu yıl da 02-08 Ocak 2022 tarihleri arası “75. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası” olarak tüm ülkemizde işlenmektedir.
Verem (tüberküloz) hastalığı, “Mycobacterium tuberculosis” basili tarafından oluşturulan ve hava yolu ile bulaşan bakteriyel bir hastalıktır. Solunum yoluyla alınan verem mikrobu verem enfeksiyonuna yol açar. Bu, bir hastalık durumu değildir. Vücutta verem basilinin sessiz durduğu ve adeta hapsedildiği bir durumdur. Enfekte olan kişilerin %4-5’i 1-2 yıl içinde aktif verem hastası olur, %5’inde ise verem mikrobu vücutta sessiz olarak bekler. Vücut direncinin düştüğü durumlarda, vücutta beklemekte olan verem mikrobu çoğalarak verem hastalığına yol açar. Verem hastalığı, en çok akciğerleri tutar. Hastalığın tuttuğu diğer organlar, akciğer zarı, lenf bezleri, kemikler, böbrekler ve beyin zarıdır. Hastalıkta genel olarak halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, çocuklarda kilo alamama, gece terlemesi gibi genel yakınmalar görülür. Bunun dışında öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, göğüs-sırt-yan ağrısı, nefes darlığı gibi akciğer şikâyetleri ortaya çıkar. İki-üç haftadan uzun süren öksürükte veremden şüphelenmek gerekir. Tedavi olmayan her hasta yılda 10-15 kişiye hastalığı bulaştırabilmektedir.
Toplumun veremden korunmasının en etkili yolu verem hastalarının erken teşhisi ve başarılı tedavisidir. Ülkemizde BCG aşısı doğumdan sonra 2. ayını bitiren bebeklere ücretsiz olarak yapılmaktadır. Dünyada tek etkene bağlı ve tedavisi mümkün olan hastalıklar içinde en çok ölüme yol açan hastalık Verem Hastalığıdır. Hastalık bulguları olan kişilerin teşhis için en kısa sürede Verem Savaş Birimine başvurması, hastalık tespit edilenlerin de tedavilerini hekim tarafından önerilen şekilde eksiksiz olarak tamamlamaları çok önemlidir
Ülkemizde verem hastalığının teşhis ve tedavisi ücretsiz olarak yapılmaktadır. Tüberküloz ve dirençli tüberküloz hastalarının tedavisinde kullanılan birinci ve ikinci seçenek tüberküloz ilaçları, Bakanlığımızca temin edilerek ücretsiz olarak hastalara verilmek üzere sağlık kuruluşlarına dağıtılmaktadır.
Dirençli bir hastalık olması nedeniyle verem tedavisi en az 6 ay sürmektedir. İlaçların düzenli içilmesi çok önem taşır. Çünkü tedaviyi yarım bırakan hastalar toplumda basil saçmayı sürdürmektedirler. Verilen tedaviler; Doğrudan Gözetimli Tedavi (DGT) ile görevli bir kişinin, hastanın her doz ilacını yuttuğunu gözlemlemesi şeklinde yapılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)'nün önerdiği bu stratejiye Doğrudan Gözetimli Tedavi Stratejisi (DGTS) denilir. Tedavide ilaçlar eksik ya da düzensiz kullanılırsa hastalık iyileşmez ve kullanılan ilaçlara direnç gelişebilir. Verem hastalarının aile bireyleri ve yakın temaslı olduğu diğer kişiler Verem Savaş Dispanserlerinde ücretsiz muayene edilmektedir. Bu muayenede hasta olduğu belirlenen kişiler tedavi altına alınır, hasta olmayan fakat verem olma riski taşıyan kişilere ise koruyucu tedavi verilir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) raporlarına göre dünya genelinde tüberküloz görülme sıklığı düşmektedir. Buna rağmen küresel tüberküloz yükü halen çok yüksektir. Başta Akciğerler olmak üzere tüm organları tutabilen tüberküloz, dünyada ilk 10 ölüm sebebi arasında yer almaktadır. DSÖ tahminlerine göre Dünya genelinde her yıl yaklaşık 8,4 milyon yeni hasta ortaya çıkmakta ve 2 milyon insan veremden hayatını kaybetmektedir.
Verem Savaş Birimimizde;
- Başvuran ve tanısı konulmuş hastaların PPD testi, balgam tahlili, akciğer grafisi çekimi,
- Tüberküloz tanısı almış hastaların temaslı tespiti ve taramalarının yapılması,
- Koruma tedavisi alan hastaların ilaçlarının temin edilmesi, takip ve tedavisinin devamlılığının sağlanması,
- Tanısı konmuş hayvan tüberkülozu teması taramasının yapılması ve önlemlerin alınmasının sağlanması,
- DGT(doğrudan gözetimli tedavi) ve takiplerinin yapılması,
- Mobil kurum taramalarının yaptırılmasının sağlanması,
- Farkındalık eğitimlerinin planlanması ve yapılması
İş ve işlemleri gerçekleştirilmektedir.
HASTALIKTAN KORKMAYALIM GEÇ KALMAKTAN KORKALIM.
Sinop İl Sağlık Müdürü
Dr. Fatih REYHANLIOĞLU