14 Kasım Dünya Diyabet Günü
13 Eylül 2022

Diyabet Nedir?

Diyabet, vücudunuzda pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettiği insulin hormonunun etkili kullanılamaması durumunda gelişen ve ömür boyu süren bir hastalıktır. Sonuç olarak kişi, yediği besinlerden kana geçen şekeri yani glukozu kullanamaz ve kan şekeri yükselir (hiperglisemi). İnsülin hormonlarının eksikliği sonucu ortaya çıkan Tip 1 diyabet, sıklıkla çocukluk ve gençlik yaşlarında ortaya çıkar. Tip 1 diyabet, pankreasta bulunan ve insülin üreten beta hücrelerinin otoimmün bir süreç sonunda zedelenmesi ile meydana gelmektedir. Hastalar, mutlak veya göreceli bir insülin yetersizliği olduğundan ömür boyu insülin hormonunu dışarıdan (enjeksiyon yoluyla) almak zorundandırlar. Bu nedenle Tip 1 diyabet, İnsüline Bağımlı Diyabet olarak da isimlendirilmektedir. Tip 2 diyabet ise insüline bağımlı olmayan ya da erişkin diyabeti olarak da adlandırılır. En sık görülen form Tip 2 Diyabet olup ana sebepleri obezite (şişmanlık) ve yetersiz fiziksel aktivitedir.

Kimlerde Tip 2 Diyabet Riski daha fazladır?

  • Ailesinde diyabetli olanlar,
  • Obezite (şişman kişiler),
  • 4 kg’dan daha ağır bebek doğuran kadınlar,
  • Stres altında yaşayan kişilerde diyabetin görülme riski daha yüksektir.

    Tip 2 Diyabet Belirtileri:

  • Sık idrara çıkma,
  • Sık acıkma,
  • Ağız kuruluğu,
  • Aşırı su içme,
  • Ciltteki yaralarda geç iyileşme,
  • Sık sık enfeksiyon geçirme
  • Cilt kuruluğudur.

    Diyabet Tedavisinde Beslenme Nasıl Olmalıdır?                

    Diyabetik hastaların tedavisinde ilk ve en önemli basamak beslenme düzeninin ayarlanmasıdır. Diyabetli kişilerin önerilen beslenme planı ve gıda seçeneklerine ile her gün aynı saatlerde yemek yemesi gerekmektedir. Besleyici değerleri yüksek, buna karşılık yağ ve enerji içerikleri ise düşük gıdalar daha çok tercih edilmelidir. Günde üç ana öğün ve üç ara öğün yiyerek beslenmek ana kuralınız olmalıdır. Beslenme düzeninizin içeriğini de diyabet tedavi ekibinizde yer alan diyetisyeniniz ayarlayacaktır.

    Beslenme Tedavisinde Nelere Dikkat Edilmelidir?

    Diyabetli birey hayatı boyunca uygulayabileceği ideal bir beslenme programını uygulamalıdır. Bu şekilde kan şekerini normal sınırlarda tutabilir, ideal vücut ağırlığını koruyabilir, hiperglisemi (kan şekeri yüksekliği) ve hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) gibi komplikasyonları önleyebilir.

    • Bireysel özelliklerine göre yeterli ve dengeli bir beslenme programı uygulamak,
    • Uygun zamanlarda yemek yemek,
    • Besin çeşitliliği sağlamak,
    • Posalı besinleri tercih etmek,
    • Basit şekerleri(toz ve kesme şeker, bal, tatlı, meyve suyu) gibi besinleri diyetisyen kontrolünde tüketmek.

Tip 1 diyabetik hastaların ilk ve tek tedavi seçeneği insülindir. Diyetle düzene girmeyen tip 2 şeker hastalarında hekiminizin kararına göre şeker düşürücü tabletler ve insülin tedavisi başlanabilir.


HEMŞİRELER VE DİYABET.pdf